İNSANLARI YARDIMA VE İYİLİK ETMEYE TEŞVİK EDEN İSLAM’DAKİ MÜJDELER
Yaşadığımız dünyada insanlığın en çok ihtiyaç duyduğu insani davranışların başında zor zamandaki yardım ve hayatın çeşitli alanlarında herkesi memnun edecek iyilik gelmektedir. Semavi dinlerde ve en son olarak da İslâm’da yardım etmenin ve iyilik etmenin teşvik edilerek müminlere Allah katında ve öbür dünyada büyük sevaplar vaad edilmesi gerçekten sevindirici ve müjdeli bir haberdir.
Dünyanın birçok ülkesinde sadece
yardım kurumlarının felaketzedelere, savaş mağdurlarına, mültecilere yardıma
koşması maalesef insanlığın trajediden kurtulmasına yeterli olmamaktadır.
İnsanların mesleği, zenginliği, sosyal statüsü ne olursa olsun herkes bir gün
yardıma muhtaç olabilir; bu hayatın beklenmedik acı sürprizlerinden biridir. Bu
nedenle sağlıklı, refah, huzurlu günlerinde iyilik etmeyi alışkanlık edinenler
zor zamanlarında yardım almayı ümit edebilirler. Meşhur atasözünü kimse
unutmasın: “Ne ekersen onu biçersin!”
“Birleşmiş Milletler tarafından
her yıl yapılan bir araştırmaya göre dünyada her geçen gün daha fazla sayıda
insan açlık çekmektedir.
Bugün (13
Temmuz 2020) son sayısı yayınlanan Dünyada Gıda Güvenliği ve Beslenmenin
Durumu adlı rapora göre, 2019 yılında açlık çeken kişi sayısı 690 milyona
ulaşmıştır. Açlık çeken kesime en çok Asya’da rastlanmakta birlikte, açlık en
hızlı Afrika’da yayılmaktadır. Rapora göre Koronavirüs salgını 2020 yılı sonu
itibariyle 130 milyon kişiyi daha kronik açlıkla yaşamaya mahkûm edebilir.” (1)
Bir diğer vahim durum da
dünyadaki susuzluk konusunda dikkat çekiyor. “Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve
Tarım Örgütü, dünyadaki su kaynakları ve tüketimi ile ilgili hazırlanan 2020
Gıda ve Tarım Raporu'nu Roma'daki merkezinde açıkladı. Buna göre dünya
genelinde bir milyar 200 milyon insan su sıkıntısı ile karşı karşıya. Su
kıtlığının yaşandığı bölgelerde yaşamın olumsuz etkilendiğine işaret edilen
raporda, bu bölgelerdeki çok sayıda kişinin evini, yurdunu terk etmek zorunda
kaldığı belirtildi.“ (2)
İşte böyle acıların yaşandığı bir
dünyada, Miladi 1893 yılında vefat eden Müslüman âlim Ahmed Ziyâeddin
Gümüşhanevi Hazretlerinin 2 ciltlik hadis kitabı “Râmuzu’l Ehâdis” den seçilen,
yardım ve iyilikle ilgili 40 kadar hadis-i şerifin, insanlığa erdemli ve aziz
insan olma yolunda rehberlik etmesini ve yollarını aydınlatmasını diliyorum.
Memduh ÖZCAN, Araştırmacı Yazar, Konya
(1) https://www.unicef.org/turkey/basin-bultenleri
(2) https://www.dw.com/tr/dünyada-bir-milyardan-fazla-insan-su-sıkıntısı-çekiyor/a-55738342
1* İhtiyacını başkalarına söyleyemeyen
kişinin ihtiyacını başkalarına ulaştırın; ihtiyacını başkalarına söyleyemeyen
kişinin ihtiyacını yetkili mercilere ulaştıran kişinin ayaklarını, Allah Teâla
kıyamet günü sırat üzerinde sabit kılar.
*Suyûti,Sağir,
nr.59;
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 65.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya,
Nisan 2014
2* “Din kardeşinizi mükafatlandırıp ona
bereketle dua edin; kişinin yemeği yenilir, suyu içilir de kendisine bereketle
dua edilirse bu onun için bir mükafat olur.”
*Ebû
Davud, Et’ıme 14;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 153.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya,
Nisan 2014
3* Din kardeşinin davetine icabet et; ona
karşı iki çeşit görevin vardır; kardeşin iyi biriyse onun davetine katılıp
hayırlı bir iş yaparsın; kötü biriyse kendisini şerden menedip ona hayırla
emredersin.”
*Taberani,
XXII, 271; Heysemî, IV, 53;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 154.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya,
Nisan 2014
4* “Bir adam kabrine konulduktan sonra
yanına iki melek gelerek ona; “Biz sana şiddetli bir darbe vuracağız!” dediler
ve vurdular; ondan dolayı adamın kabri ateşle doldu; ayılıncaya kadar melekler
onu bıraktılar; adam ayılıp ta korkusu gidince meleklere; ‘Neden bana
vurdunuz?’ diye sordu; melekler de; ‘Temiz olmadığın halde namaz kılmış ve mazlum
bir adama rastladığın halde ona yardım etmemiştin!’ diye cevap verdiler.
*Taberani,
XII, 443; Heysemî, VII, 268;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 240.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya,
Nisan 2014
5* “Din kardeşine faydalı bir öğütte
bulunmak isteyen, ona öğüt versin.”
İbni
Adî, I, 251;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 903.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya,
Nisan 2014
6* “Amellerin en faziletlisi mümin kardeşini
sevindirmen, onun borcunu ödemen, ekmek de olsa bir şeyler yedirmendir.”
İbnî
Adi, III, 433;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1046.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
7* “Bir kul iyilik gördüğü din kardeşine;
“Allah seni hayırla mükafatlandırsın!” derse, ona fazlasıyla dua etmiş olur.”
*Müttekî,
nr.17163;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1136.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
8* “Zalim olsun mazlum olsun din kardeşine
yardım et; “Mazlumken tamam da zalim iken ona nasıl yardım edeyim ey Allah’ın
Resulü?” diyen birisine, onun zulmüne engel olursun; bu ona yardım etmendir,
buyuruldu.”
*Ahmed,
III, 99, 201; Beyhakî, VI, 94; Ebû Nuaym, III, 94;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1163.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
9* “Allah ile melekleri ve hatta denizdeki
balıklarla yuvasındaki karıncalar bile, insanlara iyiliği öğreten kişilere
salat ederler.”
*Taberani,
VIII, 234; Heysemî, I, 124;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1255.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
10* “Kişinin din kardeşinin ardından yaptığı dua
kabul olunur; dua edenin başında bir melek, “Amin!” diyerek; ‘Sana da benzeri
verilsin!’ diye ona karşılık verir.”
*İbni
Ebî Şeybe, VI, 21; Buhâri, Müfred, I,
219;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1617.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
11* “Allah’ın sırf insanların ihtiyaçlarını
karşılamak üzere yarattığı kulları vardır; insanlar ihtiyaçları konusunda
onlardan yardım isterler; onlar Allah’ın azabından emin olan kişilerdir.”
*Taberani,
XII, 358; İbni Asâkir,
LIV,5;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1684.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
12* “Size cömert kimsenin kim olduğunu haber
vereyim mi? Allah Teâla,bütün cömertlerden daha cömerttir; ben de
Ademoğullarının en cömerdiyim; benden sonra insanların en cömerdi, kendisine
ilim verilip o ilmi yayan kişidir; o kişi kıyamet günü, tek başına bir ümmet
olarak diriltilir; bundan sonra insanların en cömerdi ise, şehid oluncaya kadar
Allah yolunda nefsini feda eden kişidir.
*Ebû
Yalâ, V, 176; Beyhaki, Şuab,
II, 281; Heysemî, I, 166;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 1981.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
13* “Aç olan birini doyuran kişiyi, Allah Teâla
cennet yemekleriyle doyurur; korkan bir kişiyi korkudan kurtaranı da kıyamet
günü en büyük korkulardan emin kılar.”
*Râfiî,
I, 212;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2107.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
14. “Bir adam, bir topluluğa misafir olur da
orada mahrum olarak sabahlarsa, ona yardım etmek her müslümanın görevidir;
misafir o gece ev sahibinin ekini ve malından payını almaya hak sahibidir.”
*Münâvi,
III, 151;
**Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2117.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
15* “Kişi helalinden bir mal kazanarak ondan
yer, içer giyinir ve kendinden daha muhtaç olanlara yedirip içirip giydirirse, o
mal kendisi için bir bereket ve bir arınma sebebi olur; sadaka bulamayan bir
Müslüman da; “Allahım, kulun ve resulün olan Muhammed’e erkek ve kadın müminlerle,
erkek ve kadın Müslümanlara rahmet eyle!” desin; bu da onun için bir bereket ve
bir temizlik sebebi olur.”
*Hakim,
IV, 144; Beyhakî, Şuab, II, 86; Heysemî, X, 167;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2127.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya,
Nisan 2014
16* “Dul ve yoksulların hizmetine koşanlar,
Allah yolunda cihad eden veya geceyi ibadetle, gündüzü oruçla geçiren kimseler
gibidir.”
*Buhari,
Nafakât, 1; Edeb 25, 26; Müslim,
Zühd 41; Tirmizi, Birr 44;
Nesâî,
Zekat, 78; İbni Mâce, Ticârât 1;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2543.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
17* “Sadaka verip iyilik yapmak, ana babaya
itaat edip akrabalarla iyi geçinmek, bedbahtlığı saadete çevirip ömrü uzatır ve
kişiyi kötü ölümlerden korur.”
*Ebû
Nuaym, VI, 145;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2629.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
18* “Mü’min, mü’minin aynasıdır; mü’min mü’minin
kardeşidir; nerede rastlarsa ona sahip çıkar ve onu arkasından korur.”
*Buhari,
Müfred, I, 93; Beyhaki, VIII, 167; Deylemî, IV, 184;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2831.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
19* “Müminler evleri ve bedenleri ayrı olsa da
birbirlerini seven ve birbirlerinin iyiliğini isteyen insanlardır; fâcirler ise
evleri ve bedenleri bir arada olsa da birbirlerini aldatan ve birbirleriyle
mücadele eden insanlardır.”
Beyhaki,
Şuab, VI, 114; Deylemî, IV, 189;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2860.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
20* “Müslüman müslümanın kardeşidir; ona
zulmetmez, onu tehlikeli şeylere atmaz; din kardeşinin ihtiyacını gören
kimsenin ihtiyacını da Allah görür; bir müslümanın sıkıntısını giderenin Allah
da o sebeple kıyamet sıkıntılarından birini giderir; bir müslümanın ayıbını
örtenin Allah da kıyamette bir ayıbını örter.”
*Ahmed,
II, 91; Nesâi, Kübra, IV, 309; Beyhakî, VI, 201;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2909.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
21* “Müslüman müslümanın kardeşidir; ona hıyanet
etmez,onu yalanlamaz, onu yalnız bırakmaz; her müslümanın diğer müslümana ırzı,
malı ve kanı haramdır; takva kalptedir; bir kimseye Müslüman kardeşini hor
görmesi şer olarak yeter.”
*Ahmed,
II, 311; Heysemî, VIII, 83;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 2910.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
22* “Hediyeleşin ki aranızdaki sevgi, saygı
artsın; hicret edin ki çocuklarınıza şan şeref kalsın; iyi insanların
kusurlarını da affedin.”
*Taberâni,
Evsat, VII, 190; İbni Asâkir,
XXXVIII, 80; Heysemi, IV, 146;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 3238.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
23* “Kalpler kendisine iyilik yapanı sevmeye,
kötülük yapana buğzetmeye meyilli olarak yaratılmıştır.”
*Kudai,
I, 350; Ebû Nuaym, IV,121; Beyhakî, Şuab, VI, 481;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 3369.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
24* “Kişinin din kardeşinin arkasından yaptığı
dua, geri çevrilmez.”
*Mütteki,
nr. 3316;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 3545.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
25* “Dinden sonra aklın başı, insanları sevmek
ve iyi kötü herkese iyilik etmektir.”
*
Beyhakî, Şuab, VI, 256;
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 1.Cilt, 3587.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Nisan 2014
2.CİLT
26* “Kişinin din kardeşine yardım etmesi, bir
seneyi mescide itikafta geçirmesinden daha faziletlidir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 4157.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
27* “Bir müslümanın sıkıntısını gideren kişinin
Allah da dünya ve ahret sıkıntılarını giderir.
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 4885.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
28* Duasının kabul edilip sıkıntısının
giderilmesini isteyen kişi, zor durumda olan birinin sıkıntısını gidersin.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 4960.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
29* “Bir müslümana sözle yardım eden veya onun
için bir adım yürüyen kişi, kıyamet gününde peygamberlerle birlikte güven
içinde haşredilir; ona karşılık kendisine Allah yolunda öldürülen yetmiş şehid
sevabı verilir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5026.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
30* “İhtiyaç içinde olan bir mümine yardım eden
kişiye yetmiş üç rahmet verilir; onlardan biri dünyasının ıslahına ayrılır,
geri kalan yetmiş ikisi de cennetteki dereceler için saklanır.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5027.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
31* “Sıkıntı
içinde olan birine (melhûfen) yardım eden kişiye yetmiş üç bağışlanma
(mağfiraten) yazılır.”
Râmûzu’l Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5033.Hadis, Serhat Kitabevi, Konya, Eylül 2015
32* “Mümini sevindiren kişiyi Allah da kıyamet
günü sevindirir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5048.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya,Eylül 2015
33* “Bir mümini sevindirip küçük büyük dünya ve
ahiret ihtiyaçlarından birini gideren kişiye Allah Teâla kıyamet gününde bir
hizmetçi verir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5075.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya,Eylül 2015
34* “Mazlumun hakkını alıncaya kadar onunla
birlikte yürüyen kişinin ayakları, ayakların kaydığı günde sabit kılınır.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5537.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
35* “Din kardeşinin ihtiyacını tam olarak
karşılayan kişiye beşbin melek tarafından yardım edilip sabahtan akşama,
akşamdan sabaha kadar kendisine dua ve istiğfar edilir; ayağını her
kaldırışında bir sevabı artırılıp bir günahı silinir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5539.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
36* “Kişinin din kardeşinin ihtiyacını
karşılamak için çalışıp da onu karşılaması on senelik itikafdan daha
hayırlıdır; Allah’ın rızasını kazanmak için bir gün itikafa giren kişiyle
cehennem arasında üç hendek kazılır ki, her bir hendek arası doğuyla batı arasından
daha uzaktır.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5541.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
37* “Bir müminin sıkıntısını gideren kişinin
kıyamet sıkıntılarından biri giderilir; bir müminin ayıbını örten kişinin ayıbı
örtülür; bir müminin imdadına yetişen
kişinin de imdadına yetişilir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5554.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
38* “Zor durumda olan birine kolaylık gösteren
kişiye Allah Teala, dünya ve ahirette kolaylık gösterir.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 5577.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
39* “Kul din kardeşinin ihtiyacını görmeye devam
ettikçe, Allah da onun ihtiyaçlarını görmeye devam eder.”
Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 6050.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
40* “Ya Eba Rezin bir Müslüman din kardeşini
ziyaret ettiğinde yetmiş bin melek onun için dua ve istiğfar edip, “Ya Rabbi, o
senin rızan için kardeşini yokladığı gibi sen de onu yokla!” diye dua ederler.
*Râmûzu’l
Ehadis, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi, 2.Cilt, 6122.Hadis, Serhat Kitabevi,
Konya, Eylül 2015
***********
SONUÇ:
Yüce Allah’tan, öğrenilen bütün ilimlere göre yaşamayı ve faydalı etkilerinin
bizi erdemli mümin yapmasını niyaz ediyoruz. Gayret bizden, başarı
Allah’tandır. Esenlikle.