30.12.2019
KÖTÜ ALIŞKANLIKLAR, DİNLER VE GELENEKLERDEN DAHA BASKIN
OLARAK İNSANI KÖLE YAPAR!
Bugün, hem
insanın kendi hayatı açısından hem sosyal açıdan önemli bir sorun olan “kötü
alışkanlıkları” inceleyeceğiz.
Konuya
başlamadan önce kötü alışkanlığı yenmenin ne kadar zor olduğunu açıklayan bir
âlimin özdeyişiyle başlayalım:
“Alışkanlık
haline geldikten sonra nefsin kötü isteğini yok etmek, dağları tırnakla
oymaktan daha zordur.” (Mataru’d Darı,1435) (1)
İşin tuhaf
tarafı milyonlarca insan, kötülük ve günah dolu bir hayat tarzına alıştıktan
sonra büyük suçları ve günahları artık
umursamaz olur! İslam tasavvufunda bir kişi, iyi bir mümin olmaya karar verdikten
sonra tövbe ederse ve bir mürşid veliye bağlanırsa, ikinci nefs derecesi Nefsi
Levvame’den başlar.Bunlara sufi denir.Bunlara doğru ile yanlışı ayırt etme
yeteneğini Allah bahşetmiştir. Diğer insanlar da büyük günahların farkında
olabilir, fakat kötü bir hayat tarzına alıştıkları için veya para,makam,şöhret,
menfaat için onları göz ardı ederler, pişmanlık duymazlar.
****************************
Alışkanlıklarımızdan
vazgeçmek çok zordur, yeni bir şey keşfetmek veya alışkanlıklar dışında bir şey
yapmak her zaman olmasa da riskli olabilir veya insanın çok zoruna gider.
Az bir
açıklama dışında bu konuda yeteri kadar özdeyişin olması bize uyarıcı olarak
yetmeli ve varsa acilen kötü alışkanlıklarımızı değiştirmeliyiz! Alışkanlık İle İlgili Sözleri şöyle
sıralayalım:
ALIŞKANLIKLARDAN KURTULMANIN ÇOK ZOR OLDUĞUNA DAİR AÇIKLAMALAR:*Alışkanlıklar inatçıdır; onu kapıdan kovsanız pencereden gelir.
**Beni bir
gün unutacaksan, bir gün bırakıp gideceksen, boşuna yorma derdi; boş yere
mağaramdan çıkarma beni. Alışkanlıklarımı özellikle yalnızlığa alışkanlığımı
kaybettirme boşuna. (Oğuz Atay)
*Alışkanlıklar
bizim onları hep tekrarlamamız sonucunda alışkanlık haline gelir.
*Alışkanlık
otomatiğe bağlanmış bir robot gibidir.
**Alışkanlığımsın;
yalnızlığımsın; dünümdeki çocukluğum, yarınımdaki ihtiyarlığımsın. (Ahmet
Batman)
**Sürekli
yaptığımız şey ne ise biz oyuz, o zaman mükemmellik bir eylem değil, bir
alışkanlıktır. (Aristoteles)
*Önce
büyük dikkatle yapılır işler, sonra pratik kazanılır hızlı yapılır. Sonra
arkasından alışkanlıklar gelir değiştirilmesi zor ve güç olan.
*Alışkanlıkları
değiştirmek, yerine yenisini koymak bazen bir devrim kadar zor olur.
**Alışkanlıkların
zincirleri, önce duyulmayacak kadar hafif, sonra kırılamayacak kadar güçlü
olurlar. (Benjamin Disraeli)
*Alışkanlıklar
önce pamuk ipliği gibi olurlar, sonra ise kopması zor bir kendire dönüşürler.
*Alışkanlık
edinmesi kolay ama terk etmesi çok zor bir davranış biçimidir. (Buraya dikkat
edelim; edinmesi çok kolaymış!)
*Alışkanlıkları
kırmak, demiri kırmaktan daha zordur.
**Alışkanlık
bir halata benzer, her gün bir lifi örer ve sonunda onu koparamayacak kadar
güçlü yaparız. (Heinrich Mann)
“Alışkanlıklara
çok bağlanılırsa, belli bir zaman sonra onsuz yaşamak çok zor olur.” (Bu da
hastalık derecesi…)
(2)
***********************************ŞİMDİ DE ALIŞKANLIKLARIN DÜŞÜNCEYİ TAHRİP ETTİĞİ VEYA ORTADAN KALDIRDIĞINA DAİR ÖZDEYİŞLERİ DİKKATLE DİNLEYELİM:
*Alışkanlıklardan
kurtulmak çok zordur. Alışkanlık düşünme gücünü rafa kaldıran bir uygulamadır.
**Düşünce
kabiliyetini öldüren en büyük düşman, alışkanlıklardır. (W. S. Maugham)
*Alışkanlıklar
beynin en büyük düşmanıdır. Onlar devreye girdiği zaman beyin kenara çekilir.
*Önce
düşünerek yaparsınız, sonra alışkanlık edinirsiniz düşünmeden de
yapabilirsiniz.
(3)
YORUM: Bu
tespitleri göz önüne alarak, kötü alışkanlıkları olan bazı kişilerin “Ben
akıllı ve yetişkin biriyim, doğruyu yanlıştan ayırt edebiliyorum.” Demesi onun kötü
alışkanlıklardan hemen kurtulabilecek erdemli ve olgun kişi olduğunu göstermez!
*******************************
ALIŞKANLIKLARIN, İNSANI VE HAYATINI YÖNETEN GÜÇLÜ BİR EFENDİ OLDUĞUNA DAİR ÖZDEYİŞLER:
*İnsanın hayatını alışkanlıklar bütünü oluşturur.
*İnsanın kendinden bile haberi olmadan yönetilme
duygusuna alışkanlık diyoruz.
**Madem ki alışkanlıklar hayatımızın en ileri gelen hâkimleridir,
öyle ise ne yapıp edip iyi birini edinmeye çalışmalıyız. (Francis Bacon)
*İnsan önce hayatına alışkanlıklarını yerleştirir, sonra
alışkanlıklar insanın hayatını oluşturur.
**Bir amaç bizi motive ederken, iyi bir alışkanlık
motivasyonumuzun devamını sağlar.(Aristoteles)
*İnsanın kişiliği uzun süren bir alışkanlıklardan sonra
oluşmaya başlar.
*Sen alışkanlıklarını terk etmek için çaba harcamadıkça
alışkanlıkların seni daha da sarmaya devam edecektir.
(4)
ALIŞKANLIKLARIN İNSAN HAYATINDAKİ DİĞER ÖNEMLİ ETKİLERİNE DAİR ÖZDEYİŞLER
İSE ŞÖYLEDİR:
**İnsan katlanamadığı şeylere çabuk alışıyor, bende
alışacağım. (Sabahattin Ali)
*İnsanların tabiatını bozan tek şey, alışkanlıklardır.
**Yaşamı tüketen bir alışkanlık, dikkatli olmazsan
enerjini, yaratıcılığını ve ruhunu kolaylıkla alıp götürebilir. (Robin Sharma)
*Alışkanlıklar insanın nefes almaktan sonra gelen en
önemli hayati vazifesidir.
**Alışkanlıklar alışkanlıktır, insan onu pencereden
atamaz; ancak tatlı dille merdivenden birer adım aşağıya inmesini sağlayabilir.
(Mark Twain)
**İnsanın bütün rahatlığı alışkanlıkta gizlidir,
alıştığımız hoş olmayan bir şeyi bile kaybetmekten korkarız. (Goethe)
**Kendine yasakladığın davranışları inceleyerek seni
özgür bırakacak kişilik özelliklerini ve alışkanlıklarını keşfedebilirsin.
(Judith Malika Liberman)
(5)
**Kötü
alışkanlıkları terk etmek, en büyük ibadetlerdendir. / Hz Ali (6)
**Alışkanlık,
insanın ikinci huyudur. (Montaigne) (7)
ŞİMDİ DE GEÇMİŞ ASIRLARDAN ÇAĞIMIZA KADAR BELLİ BAŞLI
ALIŞKANLIKLARI/ BAĞIMLILIKLARI SIRALAYALIM:
1.Herhangi
Bir Oyun Alışkanlığı. Eski çağlarda satranç, tavla gibi oyunlar yaygın iken
günümüzde bilgisayar oyunlarıyla bu çok çeşitlilik göstermektedir.Her gün
saatlerce oyuna zaman harcayanlar, günlük asli işlerini aksatmaktadırlar.
2.Falcılık:
Az sayıda da olsa bazı insanlarda her
yaptıkları işi falcılığa uygulayarak “Bu iş iyi mi, kötü mü olacak?” şeklinde
fal bakarlar. Cahiliye çağında Arabistan’da fal okları yaygınmış.Günümüzde de
Tarot falı, kahve falı gibi çeşitleri var…
3.
Alkol Bağımlılığı: “İçki bütün kötülüklerin anasıdır.” Dünyada milyonlarca
kişi alkoliktir. Hem kendilerine hem çevrelerine zarar vermektedirler.
Dünyada alkol kullanan 2 milyar kişinin 76 milyon kadarı
alkol bağımlısıdır. (2015 yılından haber) (8)
4.
Kumar Alışkanlığı: Kumar, aileleri hayati hüsranlara,iflaslara sevk eden
çok tehlikeli bir alışkanlık, bağımlılıktır.
***************************
5.Çok
yemek yeme Alışkanlığı: Dünyada yaygın bir hastalıktır. Bir çok
hastalıkların sebebi çok yemekten kaynaklanmaktadır. İslam Dininde emredilen
haftada iki gün, ayda üç gün veya yılda bir ay oruç tutmanın, sağlık açısından
nice faydaları vardır.
6.Uyuşturucu
Madde Bağımlılığı: Uyuşturucu maddeler geçici bir keyif ve mutluluk sunsa
da sonu ölümcül felaketlere yol açan tehlikeli bir bağımlılıktır.
********************************
7.Sigara
Bağımlılığı: Şu anda Dünyada milyarlarca insan sigara kullanmaktadır. Ani
olarak zararı görünmese de 4000 çeşit zehirli madde olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca sigaraya harcanan para, dünyadaki aç ve susuzlara harcansa yoksulluk
biterdi. Bu da insanlığın utanması gereken bir israf durumudur.
***************************
8.Aşırı
Şehvet ve Seks Bağımlılığı: Semavi dinlerde bildirilen örtünme, haram olan
görüntülere bakılmaması, zinanın yasaklanması, evliliğin teşvik edilmesi gibi
emirler, insanlığın cinsel yaşantısının sağlıklı yürümesi içindir. İnsan,
normalden fazla şehvet düşkünü olursa, bu hem kendi sağlığını hem çevresini
olumsuz etkiler.
************************************
9. Devamlı Fotoğraf Çektirmek Veya Onları Yayınlama Alışkanlığı: Bu da milyarlarca insanı oyalamaktadır.Gösteriş duygusu bu alışkanlığı ateşlemektedir.
10.
Devamlı Film Seyretme Alışkanlığı. Bu konuda standardı bildirmek zor olsa
da haftada 3-4 kere film izlenebilir; yani gün aşırı. Her gün film seyretmek
alışkanlık sayılır. Ortalama 2 saat sürmektedir. Her gün asli işlerden buna
vakit kalmakta mıdır?
11.Müzik
Alışkanlığı. Müzik te hergün biraz dinlenebilir ama saatlerce müzik
dinlemek insanın ruh sağlığını bozar, dış dünyadan soyutlar. Ayrıca sözleri
kötü olan müzikler, insanları yanlış bir hayat tarzına yönlendirir. Müzik bağımlısı
biri, yakınlarını dinlemiyor, müziğe çok zaman ayırıyorsa bu yanlış bir
davranıştır.
**********************************
12.Süslenme
ve Makyaj Yapma Alışkanlığı: Bu huy hakkında size yorum yapmak yerine bir
soruyla düşünmeye sevk edeceğim. Ayda 22 gün süslenip makyaj yapan bir memur
veya işçi ise 26 gün makyaj yapan bir kadın, her gün aynaya bakıp kendi
güzelliğiyle uğraşıyorsa, bu kişi en çok kimi seviyordur? Tanrıyı mı,
peygamberi mi, anne-babasını mı, kocasını mı, kendi nefsini mi?
**********************************
13.İnternet
Bağımlılığı: Yüzlerce çeşit ilgi alanı var. İnternette saatlerce hatta
bütün gün kalan bağımlı kişiler var.
Güçlü bir iradeyle bazı insanlar kötü alışkanlıklarından kurtulabilir; diğer bir seçenek te elektrik uzun süre kesilirse halkın birçok cihaz bağımlılığı sona erecektir! Şifa dileklerimle.
*******************************************
14.Cep
Telefonu Bağımlılığı: Yüzlerce çeşit ilgi alanı var. Heryerde, masada,
yatakta, banyoda telefonla dolaşan, hatta tuvalette bile telefonla meşgul olan
bağımlılar var...Maalesef çoğu kimse canlı sohbet sırasında telefonla meşgul
olduklarından birbirini dinlemiyor...
********************************
************************************
***************************************
15.Diğer Bağımlılıklar:
Ender rastlanan daha nice kötü alışkanlıklar vardır. Bir örnek olarak Alışveriş
Bağımlılığını gösterebiliriz.
Uzmanlar, alışveriş bağımlılığını ihtiyaca ya da alım
gücüne bakmadan para harcama alışkanlığı olarak tanımlıyor.
Alışveriş bağımlıları, el çantası gibi belli ürünlere
odaklanabildikleri gibi, genel olarak her türlü alışverişe düşkün de
olabiliyorlar.
Hannover Tıp Fakültesi tarafından yakın bir zaman önce
yapılan bir araştırma yetişkinlerin yüzde yedisinin bir şekilde alışveriş
müptelası olduğuna işaret ediyor. (9)
İnsanoğlunun
alışkanlıkları sınırsızdır. Biz burada sadece başlıca olanlarını saydık. Son
olarak çağımız insanlığını en çok etkileyen internet ve cep telefonu bağımlılığı
konusunda uyaran ve sitem eden bir
şiirle bu konuyu sonlandıralım ve insanlık kendini kontrol etsin!
DÜNYAYI SARAN SALGIN HASTALIK
*Bir zamanlar alkol bilinirdi kötülüklerin anası olarak,
Asrımızda ise internet ve cep telefonu oldu.
*Kumar,saatlerce,günlerce bağımlılık yaptığından tenkit edilirdi çoğunluk tarafından.
Asrımızda ise büyüleyici cihazlar aylarca, yıllarca köle etti insanlığı.
*İnsanlık emin olmadığı inanç ve bilgilerini şans oyununa yatırdı, yayınladı.
*Bir bebek sütünü nasıl anne memesinden alıyorsa,
Asrın insanları da ruhlarını internet ve cep telefonundan bilgi, haber, resim, video gibi şeylerle emzirdiler.
*Milyarlarca insan ilgi,sevgi, saygı, merhametten uzak duygusuz robotlara dönüştü.
*Zayıf insanlara yeni bir put çıktı: BÜYÜLEYİCİ EKRAN.
*Bir zamanlar alkol bilinirdi kötülüklerin anası olarak,
Asrımızda ise internet ve cep telefonu oldu.
*Kumar,saatlerce,günlerce bağımlılık yaptığından tenkit edilirdi çoğunluk tarafından.
Asrımızda ise büyüleyici cihazlar aylarca, yıllarca köle etti insanlığı.
*İnsanlık emin olmadığı inanç ve bilgilerini şans oyununa yatırdı, yayınladı.
*Bir bebek sütünü nasıl anne memesinden alıyorsa,
Asrın insanları da ruhlarını internet ve cep telefonundan bilgi, haber, resim, video gibi şeylerle emzirdiler.
*Milyarlarca insan ilgi,sevgi, saygı, merhametten uzak duygusuz robotlara dönüştü.
*Zayıf insanlara yeni bir put çıktı: BÜYÜLEYİCİ EKRAN.
*Kendimizi kurtaralım!
****************************Güçlü bir iradeyle bazı insanlar kötü alışkanlıklarından kurtulabilir; diğer bir seçenek te elektrik uzun süre kesilirse halkın birçok cihaz bağımlılığı sona erecektir! Şifa dileklerimle.
Hazırlayan: Memduh ÖZCAN, Araştırmacı Yazar, Türkiye
KAYNAKLAR:
(1) https://suffagah.com/kiymetli-zatlarin-muhim-10-sozu
(2) (3) (4) (5) https://www.eyguzelsozler.com/aliskanlik-ile-ilgili-sozler/
**https://www.sozguzel.com/aliskanlik-ile-ilgili-sozler/
